Ofislerde ergonomi, doğru seçilmiş ofis malzemelerinin (masa, sandalye, koltuk gibi) ve doğru yerleştirilmiş bilgisayar, telefon, faks gibi ofis gereçlerinin çalışan sağlığına verecek zararı en aza indirme uygulamasıdır.
Kaba bir hesapla bir ofisin donatılması ve yan giderler için harcanan miktar tüm ofis giderinin %20-30`unu, ofis çalışanları için harcanan ise giderin %70-80`ini oluşturmaktadır. Kendileri için böylesine büyük oranda harcama yapılan personele ergonomik kurallara uygun çalışma ortamı hazırlayıp, onlardan da daha yüksek performans beklemek akılcı bir davranıştır.
Ofislerde Ergonomi
Ergonominin ilk uygulamaları ve araştırma alanı her ne kadar başlangıçta üretim işletmeleri olmuş ise de, hem ekonomiklik hem de insancıllık prensipleri dikkate alınarak ofislerde, yönetim birimlerinde de ergonomik kuralların uygulanmasına 20. yüzyılın son çeyreğinden itibaren gittikçe artan yoğunlukta başlanmıştır.
Nasıl fabrikalar, atölyeler, maden ocakları vb. üretim sektörünün işyerleri ise ofisler de hizmet sektörünün işyerleridir.
Doğru seçilmiş masa, sandalye gibi ofis mobilyaları ve yine doğru seçilip doğru yerleştirilmiş bilgisayar, telefon, faks gibi ofis gereçleri sayesinde zorlanmaları sağlığa zarar verecek düzeyin altında tutmak mümkündür
Ofislerde ergonomi ile ilgili tasarım ürünlerimize aşağıdan ulaşabilir, ücretsiz kargo ve peşin fiyatına taksit imkanlarından faydalanabilirsiniz.
19.yüzyıl başında dünyada çalışanların %80`i tarım ve madencilik alanında, %10`u endüstriyel üretimde geri kalan %10`u da hizmet sektöründe çalışırken, bu oran 20. yüzyılın ortalarında tarım ve madencilikte %15, endüstriyel üretimde %50, hizmet sektöründe ise %35 olmuştur. Bu tarihten sonra üretimin otomatikleşmesi endüstriyel üretimde çalışanların oranının artmasını durdurmuş, hatta azaltmaya başlamıştır. Hizmet sektöründe çalışanların sayısı ise artmaya başlamıştır.
Sanayileşmiş ülkelerde 20. yüzyıl başında çalışanların sadece %10`u ofislerde çalışırken, bu oran günümüze gelene kadar sürekli artmıştır. Bugün ABD`de ofis çalışanları, üretimde çalışanların iki katını geçmiştir. Tüm dünyada hizmet sektöründe çalışanların oranının artması, üretim birimlerinde bile çok sayıda ofis çalışanının bulunması ofis çalışmasının artık en büyük çalışma alanını oluşturduğunun kanıtıdır.
Ofis, ergonomi ve çalışma yeri düzenlemeleri ile çalışanlarımız için havalandırma sistemleri uygulamalarına büyük önem vermekteyiz.
| İş Grubu | İşin Türü | İş Aracı | Zorlanan Organlar |
| 1 | Arama Görme Tutma Alma Açma Kapama Yırtma-Atma | Dosya Klasör Delgi, zımba Sandalye Masa Diğer ofis mobilyaları | Göz El Kol Parmaklar Üst gövde Bacaklar |
| 2 | Yazma Hesaplama Şema çizim (el ile) | Yazı gereçleri Kağıt Masa Sandalye | Göz El Kol Parmaklar Üst gövde Merkezi sinir sistemi MSS |
| 3 | Yazı yazma Hesap yapma (makine ile) | Yazı makinesi Bilgisayar Hesap makinesi Masa, sandalye | Göz El Kol Parmaklar Üst gövde |
| 4 | Resim, teknik resim | Resim gereçleri Masa Diğer mobilyalar | Göz El Kol Üst gövde Bacaklar Ayaklar |
| İş Grubu | İşin Türü | İş Aracı | Zorlanan Organlar |
| 5 | Okuma | Kitap, rapor, dosya vb. (sandalye) | Göz MSS |
| 6 | Konuşma | Diktafon Telefon | Ağız, çene Merkezi sinir sistemi |
| 7 | Düşünme | Göz, kulak, MSS | |
| 8 | Duyma, dinleme | Diktafon, telefon | Kulak, MSS |
| 9 | Gerinme, dönme | Masa, sandalye vb. | El, kol, gövde, bacaklar |
| 10 | Oturma, kalkma | Sandalye | Ayaklar, gövde |
Ofiste genellikle oturarak çalışılır. Bilindiği gibi vücut ağırlığının %50-70`ini bağ ve destek dokular ve kaslar oluşturur. Bunların hepsi de otururken de çeşitli düzeyde zorlanırlar, özellikle omurga hem bir destek görevi üstlenmesi, hem de çeşitli organları ve organ sistemlerini birbirine bağlaması nedeniyle çok dikkat edilmesi gereken bir organdır.
Üst gövde ve omurga uzun süre dengeli ve sakin duramazlar zira herhangi bir ritmik madde alışverişi, dolayısıyla düzenli bir beslenmeleri yoktur. İşlevleri, aktiviteleri sürekli olarak değişen ve çoğu zaman da aniden, beklenmeyen yükler sayesinde sağlanır. Otururken sık sık konum değiştirmemizin nedeni de budur.
Oturma konumunda boyun ve bel omurları özellikle daha fazla zorlanırlar. Boyun omurları tam dik konumda değilse başın ağırlığı boyun ve ense kaslarını zorlar. Boyun omurlarının dik konumda olması, hazır ol konumunda tam karşıya bakan baş ile mümkündür. Hafif öne eğik otururken boyun omurları da öne doğru eğiktirler. Bu konumda karşıya bakabilmek için omuz ve boyun kasları statik gerginlik haline girerler. Ofis çalışanlarının enselerinde, omuzlarında rahatsızlık hissetmelerinin nedeni budur.
Son yirmi yılda bilgisayar ve bilgisayarla birlikte kullanılan koltuk, masa, yazıcı, tarayıcı gibi araçlar çok büyük bir hızla ofislerin demirbaşı haline gelmiş, ekran üzerinde çalışma ofislerde ergonomi için yepyeni boyutlar getirmiştir.
Bu makale Neden İş Güvenliği bloğundan onay alınarak yayınlanmıştır.